Zdenka van Schaik, manager supervision of retail lending and borrowing bij de AFM, gaf tijdens de Algemene Ledenvergadering van de NVHP inzicht in de visie van de AFM op ontwikkelingen op het gebied van hypothecair krediet.

Zdenka van Schaik geeft binnen de AFM leiding aan het team van functionarissen die belast zijn met het toezicht op hypothecair en consumptief krediet. Zij memoreerde dat de AFM sinds de start van haar werkzaamheden in 2002 vooral aandacht heeft gegeven aan de kwaliteit van het adviesproces op het moment dat de consument een hypothecair krediet overweegt aan te gaan. In de achterliggende periode zijn op dit gebied significante verbeteringen opgetreden.

Focus AFM op onderhoud

DNB en AFM zijn beide van mening dat, zonder aanvullende maatregelen, consumenten die op dit moment al beschikken over een hypothecair krediet, in de toekomst geconfronteerd kunnen worden met ontwikkelingen waarop men niet of onvoldoende is voorbereid. Het gaat dan met name om consumenten die in de komende jaren de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. Deze groep kan in de beleving van de AFM in bepaalde situaties geconfronteerd worden met een opeenstapeling van ontwikkelingen die, indien deze consumenten hierop niet tijdig worden voorbereid, voor hen tot ernstige problemen kunnen leiden. Het gaat dan om bijvoorbeeld de samenloop van:

•     Niet afgeloste hypothecaire lening
•     Onvoldoende opgebouwd vermogen om de lening (gedeeltelijk) af te lossen
•     Verlaging van het inkomen
•     Verlaging of verval van hypotheekrenteaftrek
•     Ontbreken van voldoende “betaalbare” kleinere woningen, die op zich gefinancierd kunnen worden door de verkoop van de eigen (te groot geworden) woning

Onderhoudsplicht aanbieders

De AFM wil aanbieders verantwoordelijk maken voor het onderhoud van door hen geleverde producten. Van Schaik gaf aan dat binnen AFM en DNB de overtuiging bestaat dat het voor de consument van groot belang is dat op door hem afgesloten complexe financiële producten passend onderhoud plaatsvindt. In de huidige situatie bestaat het gevaar dat “iedereen en dus niemand” zich echt verantwoordelijk voelt voor dit onderhoud. Deze constatering heeft bij de aflossingsvrije hypotheken geleid tot afspraken waarin AFM, DNB en de vier grootbanken afspraken hebben gemaakt over bewustwording en het geven van handelingsperspectief aan de consument onder regie en verantwoordelijkheid van de banken.

Van Schaik gaf aan dat het onafhankelijk intermediair, inclusief de ketens, een dominante positie inneemt waar het gaat om het advies en distributie van hypothecair krediet. Het marktaandeel bedraagt circa 60% en in sommige segmenten zelfs rond de 80%. Zij gaf aan dat het intermediair hiermee een bepaalde macht heeft die ook een verantwoordelijkheid met zich meebrengt. Er moet ook in de komende tijd extra aandacht blijven voor het belang van onderhoud op bestaande hypothecaire kredieten.

Evert Creemers kon namens de net benoemde nieuwe voorzitter Ronald Touwslager aangeven dat voor de NVHP het komend jaar vol in het teken zal staan van onderhoud. Onder meer via communicatiemiddelen naar de consument, ondersteuning bij de inrichting van de bedrijfsvoering, masterclasses en gastcolleges.

Foto: Zdenka van Schaik en Evert Creemers