De economen van grootbanken ABN Amro, ING en Rabobank schreven mee aan het rapport ‘Economisch perspectief voor een grondige renovatie van de woningmarkt’. De renovatieplannen zetten zij uiteen in het plenaire HypoVak-debat op donderdag 6 oktober in de Midden Nederland Hallen in Barneveld.

Op het plenaire hoofdpodium van HypoVak komen aan het woord Stefan Groot (op foto links), senior-huizenmarkteconoom bij RaboResearch, Mirjam Bani (op foto midden), econoom woningmarkt bij ING en Philip Bokeloh (op foto rechts), econoom bij het economisch bureau van ABN Amro. Samen met een aantal prominente deskundigen, onder wie de hoogleraren Peter Boelhouwer (TU Delft), Bas Jacobs (Erasmus Universiteit Rotterdam) en Arnoud Boot (Universiteit van Amsterdam), schreven zij mee aan het in juni gepresenteerde rapport ‘Economisch perspectief voor een grondige renovatie van de woningmarkt’.

Conclusie: ‘De Nederlandse woningmarkt is slecht toegankelijk, creëert vermogensongelijkheid en is grillig. Dat laatste is schadelijk voor onze economie. Bovendien is het huidige woonbeleid duur. Een grondige renovatie van het woonbeleid biedt een structurele oplossing.’

Geïnspireerd door voorstellen voor structurele hervorming van de woningmarkt die recent en in het verleden zijn gedaan, doen de opstellers van het rapport suggesties voor een ‘samenhangend en evenwichtig pakket aan maatregelen’ om de woningmarkt vlot te trekken. Een pakket dat betrekking heeft op het belastingstelsel, de nieuwbouwontwikkeling, woningfinanciering en de huursector. Daarbij benadrukken de opstellers dat deze maatregelen alleen in samenhang kunnen leiden tot het gewenste resultaat. Voor het rapport hebben de opstellers ook een brede groep deskundigen geraadpleegd.

Leennormen nu niet verder verruimen

Over de maatregelen om een sterke groei van huizenprijzen en hypotheken tegen te gaan, schrijven de opstellers onder andere: “Ons voorstel om de leennormensystematiek te renoveren, is erop gericht de huizenprijzen stabieler te maken. Dit kan door de leennormen niet verder te verruimen in tijden van sterke prijsstijgingen. Doel hiervan is de kans op toekomstige prijsdalingen te verkleinen, en daarmee de schade voor huishoudens en de economie te beperken. Op termijn kan ook een lagere maximale loan-to-value hieraan bijdragen. Daarnaast kunnen kopers een hogere maximale hypotheek ten opzichte van hun inkomen krijgen als zij een woning kopen met een gunstig energielabel en een lagere bij een woning met een ongunstig energielabel. Dit in verband met de aanzienlijke verschillen in woonlasten. Hierdoor nemen de financiële risico’s bij hoge energieprijzen af.”

Acute problemen

De woningmarkt heeft volgens de opstellers een duidelijke visie voor de lange termijn nodig. “De afgelopen jaren heeft het beleid op de woningmarkt zich onder grote maatschappelijke druk gericht op de acute problemen zoals de slechte toegankelijkheid voor starters. Begrijpelijk weliswaar, maar op de langere termijn werkt het vaak averechts. Zo leidde het verbeteren van de positie van starters op de koopwoningmarkt, via ruimere kredietvoorwaarden, tot een toevloed van geld en dus tot verdere prijsstijgingen. Op langere termijn verslechteren de ruimere kredietvoorwaarden juist de toegankelijkheid voor koopstarters”, schrijven de opstellers.

Lees hier ter voorbereiding op het debat alvast het hele rapport en het door de opstellers voorgestelde pakket aan maatregelen. Vragen kunnen tijdens het plenaire debat op 6 oktober via de dagvoorzitter aan de economen gesteld worden.